Ιωάννης του Σόλσμπερι

(John of Salisbury,Σόλσμπερι 1110; – Σαρτρ 1180). Άγγλος συγγραφέας, θεολόγος και φιλόσοφος. Σπούδασε στο Παρίσι και στη Σαρτρ (1136-48), κοντά στους διασημότερους δασκάλους της εποχής του: Αβελάρδο, Αλβέριχο της Ρενς, Γκιγιόμ ντε Κονς, Ζιλμπέρ ντε λα Πορέ, Ρομπέρ του Μελέν. Έπειτα από ένα ταξίδι στη Ρώμη (1148), ίσως στην ακολουθία του πάπα Ευγένιου Γ’, επέστρεψε στην Αγγλία και έγινε γραμματέας του Θεοβάλδου, αρχιεπισκόπου του Καντέρμπουρι, θέση που διατήρησε και υπό τον νέο αρχιεπίσκοπο και καγκελάριο της Αγγλίας Τόμας Μπέκετ. Προσπαθώντας να ξεφύγει από τον Ερρίκο B’, ο οποίος τον καταδίωκε ως υποστηρικτή του Τόμας Μπέκετ, αναγκάστηκε να καταφύγει στη Γαλλία (1164), όπου έγινε επίσκοπος της Σαρτρ. Ο Ι. του Σ. ήταν μία από τις σημαντικότερες μορφές της πνευματικής ζωής του 12ου αι., εκπροσωπώντας κυρίως τον ουμανισμό στη Σαρτρ. Εξοικειωμένος με την κλασική φιλολογία, υπήρξε ικανότατος συγγραφέας σε πεζό και έμμετρο λόγο. Η μεγάλη πείρα που απέκτησε, ως γραμματέας της αρχιεπισκοπής του Καντέρμπουρι, από την επαφή του με ανθρώπους των γραμμάτων, με κοσμικούς και εκκλησιαστικούς άρχοντες, με τις σχολές και τις αυλές της εποχής, διακρίνεται σε κάθε σελίδα του έργου του και το καθιστά μοναδικό μνημείο της ιστορίας των αντιλήψεων και του πολιτισμού του αιώνα του. Κυριότερα έργα του είναι το Metalogicon και το Polycraticus. Το πρώτο αποτελεί την υπεράσπιση της λογικής εναντίον του ωφελιμισμού και το δεύτερο είναι ένα είδος εγχειριδίου πολιτικής φιλοσοφίας. Το έργο αυτό, που είναι τόσο πλούσιο σε παρεκβάσεις ώστε να μοιάζει με εγκυκλοπαίδεια, απεικονίζει με σατιρικό τρόπο τα έθιμα της εποχής. Αξιόλογες πηγές για τη μελέτη αυτής της εποχής αποτελούν και οι επιστολές του.